Editora: KidKiddos Books
‘ਮੈਂ ਧੰਨਵਾਦੀ ਹਾਂ’ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਹਰ ਚੀਜ਼, ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਛੋਟੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਵੀ ਸ਼ੁਕਰਗੁਜ਼ਾਰ ਹੋਣਾ ਕਿੰਨਾ ਆਸਾਨ ਹੈ। ਸਵੇਰੇ ਉੱਠਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ, ਨਿੱਘੀ ਧੁੱਪ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲੈਣ, ਸੌਣ ਲਈ ਵਾਪਸ ਜਾਣ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਮਨਪਸੰਦ ਟੈਡੀ ਬੀਅਰ ਨੂੰ ਜੱਫੀ ਪਾਉਣ ਲਈ। ਧੰਨਵਾਦ ਕਰਨ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਕੁਝ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬ ਸੰਕਟ ਦੌਰਾਨ 80-90 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਚੱਲੀ ਆ ਰਹੀ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਲਹਿਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਕੀ-ਕੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਇਸ ਲਹਿਰ ਨੂੰ ਪਿੱਛੋਂ ਕਿਵੇਂ ਅਤੇ ਕਿਸ ਤਰਾਂ ਕੰਟਰੋਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਕੌਣ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਬਲਦੀ ਅੱਗ ਚ ਸੁੱਟਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਆਦਿ ਇਸ ਸਾਰੇ ਕੱਚ-ਸੱਚ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਜਾ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਹਿਰ ਬਾਰੇ ਲਿਖਣ ਵਾਲੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੇਖਕਾਂ ਵਿਚੋਂ ਸਾਬਕਾ ਆਈ.ਬੀ ਉੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀ ਮਲੋਏ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਧਰ ਦਾ ਨਾਮ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਸੰਕਟ ਸਮੇਂ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਲੀਡਰਾਂ ਅਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਸਰਕਾਰ ਵਿਚਾਲੇ ਸ਼ਾਂਤ ਮਾਹੌਲ ਸਿਰਜਣ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਲਈ ਸਰਗਰਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਿਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਿੱਜੀ ਅਨੁਭਵ ਵਿਚੋਂ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਭਰਪੂਰ ਪੁਸਤਕ "ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਭੇਦ" ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ । ਆਪਣੀ ਇਸੇ ਪੁਸਤਕ ਵਿਚ ਦਰਜ ਸੂਚਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਆਧਾਰ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਉਹਨਾਂ 'ਕੌੜੀ ਫ਼ਸਲ' ਨਾਮ ਦਾ ਨਾਵਲ ਲਿਖ ਕੇ ਲਹਿਰ ਦੀਆਂ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੀ ਅਸਲ ਸੱਚਾਈ ਪੰਜਾਬੀ ਪਾਠਕਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਪਰਸਾਸ਼ਨਿਕ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ, ਰਾਜਨੀਤਕ ਨੇਤਾਵਾਂ, ਗਰਮ ਪੰਥੀਆਂ, ਲੁਟੇਰਿਆਂ ਦੀਆਂ ਅੱਗਲਾਉ ਢਾਣੀਆਂ ਦੇ ਚਰਿੱਤਰ ਨੂੰ ਬਿਆਨਦੀ ਇਹ ਪੁਸਤਕ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਹੀ ਨੌਜਵਾਨ ਦੀ ਹਿਰਦੇ ਵਲੂੰਧਰ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਅਧਾਰ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਫੌਜੀ ਪਿਓ ਦਾ ਸਿਆਣਾ ਪੜਾਕੂ ਮੁੰਡਾ ਸੀ, ਪਰ ਦੋਹਾਂ ਪੁੜਾਂ ਦੀ ਚੱਕੀ ਨੇ ਕਿਵੇਂ ਉਸਨੂੰ ਹਥਿਆਰ ਚੁੱਕਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਨਾਵਲ ਵਿਚ ਦਰਜ ਔਰਤਾਂ ਸਬੰਧੀ ਤਰਾਸਦਿਕ ਬਿਆਨ ਪੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਈ ਪਾਠਕ ਭਾਵੁਕ ਹੋਏ ਬਿਨਾਂ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਦਾ। ਲਹਿਰ ਕਿਸ ਤਰਾਂ ਨਾਲ ਜਥੇਬੰਦਕ ਤੌਰ ਤੇ ਧੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡੀ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਖਾੜਕੂ ਕਿਵੇਂ ਆਪਣੇਂ ਨਿੱਜੀ ਹਿੱਤਾਂ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਲਹਿਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਸਨ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਵੀ ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਖੁੱਲ ਕੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਪੁਸਤਕ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਤੇ ਕੀਤੇ ਤਸ਼ੱਦਦ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਅਹਿਮ ਅਤੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹਨ ਜਿਸ ਤਸ਼ੱਦਦ ਕਾਰਨ ਅਨੇਕਾਂ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਬਾਗੀ ਹੋ ਕੇ ਹਥਿਆਰ ਚੁੱਕ ਲਏ ਸਨ। ਨਾਵਲ ਵਿੱਚ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਵੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਖਾੜਕੂ ਨੇਤਾ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਪੰਜਾਬ ਸੰਕਟ ਸਬੰਧੀ ਮਸਲੇ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸੁਹਿਰਦ ਤੌਰ ਤੇ ਯਤਨ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਪਰ ਬਿਊਰੋਕਰੇਸੀ ਅਤੇ ਸਿਆਸੀ ਨੇਤਾ ਕਿਵੇਂ ਇਸ ਅਹਿਮ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਨੂੰ ਸਾਬੋਤਾਜ ਕਰਨ ਵੱਲ ਕੇਂਦਰਿਤ ਸਨ ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਇਕ ਡੂੰਘਾ ਜ਼ਖਮ ਝੱਲਣਾ ਪਿਆ। ਇਹਨਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦਾ ਨਾਵਲ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਵਰਨਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।#awaazgharVer livro
ਅੰਬਰ ਹਸੈਨੀ ਦਾ ਨਾਵਲ ਪੀਰੋ ਪੰਜਾਬੀ ਜ਼ੁਬਾਨ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ । ਜਿਸ ਦਾ ਜੀਵਨ ਬੜਾ ਹੀ ਔਕੜਾਂ ਭਰਿਆ ਲੰਘਿਆ ਸੀ। ਨਾਵਲ ਦੀ ਹੀਰੋਇਨ ਦਾ ਨਾਮ ਹੀ ਪੀਰੋ ਹੀ ਹੈ ।ਜਿਸ ਦਾ ਜੀਵਨ ਸੁਹੇਲ ਨਾਲ ਮੋਹ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਤੇ ਅਗਾਹ ਉਹ ਸੁਆਣੀਆਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਦੇ ਲਈ ਆਪਣੀ ਆਵਾਜ਼ ਚੁੱਕਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। ਉਸਨੂੰ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਦੱਸੇ ਹੋਏ ਤੇ ਦਿੱਤੇ ਹੋਏ ਝੂਠੇ ਤੇ ਸਿਰਫ ਦਿਖਾਵੇ ਦਾ ਮਾਣ ਸਨਮਾਨ ਉੱਕਾ ਪਸੰਦ ਨਹੀ।Ver livro
ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਦੇ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਸਮਾਜ ਦੀ ਬਣਤਰ ਦੇ ਵਿੱਚ ਦਲਿਤ ਸਮਾਜ ਦੀ ਸਮਾਜਿਕ ਆਰਥਿਕ ਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੀ ਬਦਲ ਰਹੀ ਬਣਤਰ ਦੀ ਕਨਸੋਅ ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚਲੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਅੰਦਰ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਅੰਬੇਡਕਰ ਰਾਹੀਂ ਦਲਿਤਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਵੇਲੇ ਅਨੇਕਾਂ ਕਿਸਮ ਦੀ ਸਮਾਜਿਕ ਬਰਾਬਰੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਮਿਲਦੇ ਨੇ ਇਹਨਾਂ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਛਾਂ ਅਧੀਨ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਦਲਿਤ ਸਮਾਜ ਜਿਸ ਤਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਉਸਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇਹਨਾਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁੱਢਲੇ ਦੌਰ ਦੇ ਦਲਿਤ ਸਮਾਜ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਵਿੱਚ ਛੂਤ ਛਾਤ ,ਭਿੱਟ ਤੇ ਰੁਦਨ ਦਾ ਬਿਰਤਾਂਤ ਕਹਾਣੀਆ ਦਾ ਅੰਗ ਬਣਦੇ ਨੇ। #DistributerAwaazGharVer livro
1961 ਤੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਛਪਦੀ ਤੇ ਪੜੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਪੁਸਤਕ ਮੇਰਾ ਪਿੰਡ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪੇਂਡੂ ਜੀਵਨ ਦਾ ਯਥਾਰਥਕ ਚਿਤਰਨ ਹੈ। ਵਿਅੰਗ ਲੋਕ ਸਿਆਣਪਾਂ ,ਗੀਤ ਬੋਲੀਆਂ , ਲੋਕ ਕਥਾਵਾਂ , ਰੀਤੀ ਰਿਵਾਜ਼ , ਇਤਿਹਾਸ , ਤੀਆਂ ਤੇ ਤ੍ਰਿੰਜਨ ਜਨਮ ਤੇ ਮਰਨ ਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਰਸਮਾਂ , ਗਿੱਧਾ , ਮੁੰਡੇ ਦੀ ਛੱਟੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਕੁੜਮਾਈ ਵਧਾਈ ਤੱਕ ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਇਸ ਵਿੱਚ ਪਰੋਇਆ ਤੇ ਸਮੇਟਿਆ ਗਿਆ । ਮਨੁੱਖੀ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਨਿੱਗੇ ਸਬੰਧ ਵਹਿਮ ਭਰਮ ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਜਨ ਸਧਾਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਪੱਖ ਨਹੀਂ ਜੋ ਮੇਰਾ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਛੋਹਿਆ ਨਾ ਗਿਆ ਹੋਵੇ । ਇਸ ਵਿਚਲੀਆਂ ਬੋਲੀਆਂ ਤੇ ਗੀਤਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਪੰਜਾਬੀ ਗੀਤਕਾਰਾਂ ਤੇ ਗਾਇਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦਾ ਆਧਾਰ ਬਣਾਇਆ। ਮੇਰਾ ਪਿੰਡ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪੇਂਡੂ ਜੀਵਨ ਦਾ ਮਹਾਨ ਪੇਂਡੂ ਜੀਵਨ ਦਾ ਮਹਾਨ ਕੋਸ਼ ਹੋ ਨਿਪੜੀ ਹੈ । ਇਸ ਨੂੰ ਪੇਂਡੂ ਜੀਵਨ ਜਾਂਚ ਦੇ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਦਾ ਰੂਪ ਤੇ ਖੋਜ ਦਾ ਆਧਾਰ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ। ਜੇ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਖੇਤਰ ਦੇ ਮੰਨੇ ਪਰਮੰਨੇ ਵਿਦਵਾਨ ਇਸ ਨੂੰ ਗਰਾਮੀ ਵੇਦ ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਮੇਰਾ ਦਾਗਿਸਤਾਨ ਮੰਨਦੇ ਨੇ ਤਾਂ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੇ ਤੁਰੰਤ ਪਿੱਛੋਂ ਦੇ ਪੇਂਡੂ ਜੀਵਨ ਸੰਬੰਧੀ ਅਧਿਅਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਸਰੋਤ ਮੰਨਦੇ ਨੇ ।ਮੇਰਾ ਪਿੰਡ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹਨ ਤੇ ਇਤ ਤਿਹਾਰ ਤੇ ਮੇਰੇ ਪਿੰਡ ਦਾ ਜੀਵਨ ਦੋ ਪੁਸਤਕਾਂ ਜਿਨਾਂ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਸਥਾ ਯੂਨੈਸਕੋਨੀ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ।ਐਨਸਾਈਕਲੋਪੀਡੀਆ ਬ੍ਰੀਟੈਨੀਕਾ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੰਸਕਰਨ ਦੇ ਵਿੱਚ ਮੇਰਾ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਕਲਾਸਕੀ ਰਚਨਾ ਮੰਨਣਾ ਇਸ ਪੁਸਤਕ ਦਾ ਢੁਕਵਾਂ ਮੁਲਾਂਕਣ ਹੈ।Ver livro
ਪਰਿਣੀਤਾ 1914 ਦਾ ਬੰਗਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਨਾਵਲ ਹੈ ਜੋ ਸ਼ਰਤ ਚੰਦਰ ਚਟੋਪਾਧਿਆਏ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਹਿੱਸੇ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਲਕੱਤਾ ਵਿੱਚ ਸੈੱਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਇੱਕ ਨਾਵਲ ਹੈ ਜੋ ਵਰਗ ਅਤੇ ਧਰਮ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਦੀ ਪੜਚੋਲ ਕਰਦਾ ਹੈ #awaazgharofficialVer livro
ਅਕਾਲ ਪੁਰਖੀ ਨਾਵਲ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਤੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਵੇਲੇ ਦੀ ਰਚਨਾ ਹੈ । ਇਸ ਦੇ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਵਿੱਚ ਨਿਰਲਜਤਾ , ਮਨੁੱਖੀ ਜਿੰਦਗੀ ਦੀਆਂ ਮਜਬੂਰੀਆਂ, ਮਨੁੱਖੀ ਅਣਹੋਂਦ , ਉਸਦੀ ਅਰਥਹੀਣਤਾ ਤੇ ਇੱਕ ਸਮਾਜਿਕ ਸੰਤਾਪ ਵਰਗੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਨੇ।#AwaazgharVer livro
